Łuna nad Bogatynią - oświadczenie Instytutu Astronomii
[od red.] Od kilku miesięcy w czeskiej prasie zaczęły pojawiać się artykuły o szklarniach, jakie znajdują się w okolicach Bogatyni. Ich światło, jakie emitują w nocy porównywane często było do świateł wielotysięcznego miasta, a łuna na niebie, według czeskich dziennikarzy, zanieczyszczała je światłem w stopniu tak dużym, że mieszkańcy przygranicznych miejscowości skarżyli się na kłopoty ze snem. Nie zajmowaliśmy się do tej pory tym tematem na łamach NaszychSudetów, ale otrzymaliśmy oświadczenie z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, które chcielibyśmy wam zaprezentować…
W imieniu instytucji założycielskich, które 4 listopada 2009 roku powołały międzynarodowy Izerski Park Ciemnego Nieba (IPCN), stanowczo protestujemy przeciwko podawaniu do publicznej wiadomości przez mass-media w Polsce, nierzetelnych i nieprawdziwych informacji o poziomie zagrożenia nocnego nieba w IPCN, spowodowanego emisją sztucznego światła przez szklarnie warzywnicze Citronex Polska w Bogatyni.
Ukazujące się od połowy lutego 2016 r. publikacje zawierają treści, będące głównie zapożyczeniami z publikacji czeskich. Poziom skrótów i uproszczeń w nich jest nie do zaakceptowania. Żadna z redakcji nie poprosiła o wypowiedź którejkolwiek osoby związanej z IPCN w Polsce, co jest tym bardziej zdumiewającym przejawem braku rzetelności dziennikarskiej, że dotarcie do ojców-założycieli Izerskiego Paku Ciemnego Nieba jest niezwykle łatwe.
Nocne zdjęcia okolic Bogatyni wykonane przez satelitę Suomi NPP w 2014 i 2015 roku. Widoczny wzrost jasności w okolicy elektrowni Turów spowodowany uruchomieniem szklarni (znaczona czerwonym kółkiem). Wizualizacja zdjęć satelitarnych wykonana przez Jurija Stare (www.lightpollutionmap.info) na podstawie danych z Earth Observation Group, NOAA National Geophysical Data Center
Zarówno na oficjalnej stronie internetowej Parku www.izera-darksky.eu, jak też pod innymi adresami organizacji i mediów współpracujących z IPCN, można odnaleźć adres poczty elektronicznej, nazwiska osób zaangażowanych w powstanie i rozwijanie Parku oraz reprezentujących go na zewnątrz.
Chcemy także stanowczo podkreślić, iż polskie instytucje powołujące Izerski Park Ciemnego Nieba, ani też którakolwiek osoba utożsamiająca się z Parkiem w Polsce, nie inspirowały polskich publikacji medialnych na temat zanieczyszczenia światłem w rejonie Bogatyni, nie przekazywały żadnych informacji o zagrożeniu nocnego nieba w IPCN oraz nie wskazywały przedsiębiorstwa Citronex Polska jako winowajcy tego rzekomego stanu rzeczy.
Widok w kierunku Bogatyni i szklarni ze wzgórza odległego o 12 km od szklarni. Dwa zdjęcia porównują sytuację, w której oświetlenie w szklarni jest włączone i wyłączone (fot. Liberecki Klub Astronomów, udalosti.astronomy.cz)
Owszem, z pomiarów i analiz wynika, iż wskutek sezonowego doświetlania upraw pomidorów w szklarni Citronex Polska presja sztucznego oświetlenia na IPCN wzrosła, lecz jak dotąd nie sięga ona poziomu uniemożliwiającego prowadzenie obserwacji astronomicznych w Górach Izerskich.
Negatywny wpływ emisji świetlnej wywołanej przez uruchomienie szklarni dotyczy przede wszystkim najbliższego otoczenia, w tym pobliskich miejscowości: Bogatyni-Trzcieńca i Bogatyni-Zatonia w Polsce oraz Hirschfelde, Rosenthal i Dittelsdorf w RFN.
Przekonani jednak jesteśmy, iż dotkliwy problem zanieczyszczenia światłem okolicy Bogatyni uda się rozwiązać poprzez współpracę instytucji naukowych z przedsiębiorstwem Citronex Polska – która, jak donosi oficjalny komunikat firmy – została już podjęta. Ponadto Instytut Astronomiczny UWr oferuje wsparcie dla tych kroków zaradczych swą wiedzą na temat zanieczyszczenia światłem. Osoby związane z IPCN chętnie udzielą wszelkich rad w tym zakresie.
Jako naukowo-przyrodnicza inicjatywa, nowatorska w skali Europy, Izerski Park Ciemnego Nieba jest unikatowym przedsięwzięciem na polsko-czeskim pograniczu. Nie możemy pozwolić na wciąganie IPCN poprzez nieodpowiedzialne i nierzetelne publikacje, w międzynarodowy spór na poziomie lokalnym. Najpoważniejszym zagrożeniem dla Izerskiego Parku Ciemnego Nieba są nieprawdziwe informacje na jego temat.
Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego
Aby ułatwić dotarcie do rzetelnych informacji o izerskiej ciemności i Izerskim Parku Ciemnego Nieba, podajemy adresy internetowe:
Oficjalny serwis informacyjny IPCN: www.izera-darksky.eu
Treść memorandum powołującego Park: www.izera-darksky.eu/info/memorandum-pl.pdf
Zbiór najważniejszych informacji o IPCN dla mediów: www.izera-darksky.eu/info/IPCN-dla-mediow.pdf
Ulotka informacyjna prezentująca Park: www.izera-darksky.eu/info/info-ulotka.pdf
Relacja ze spotkania powołującego park: www.goryizerskie.pl/?file=art&art_id=219
Podstawowe informacje na temat fenomenu ciemnego nieba w Górach Izerskich: www.goryizerskie.pl/?file=art&art_id=239
Serwis poświęcony ochronie ciemności i zanieczyszczeniu światłem: www.ciemneniebo.pl
Strona stowarzyszenia POLARIS, zajmującego się krzewieniem wiedzy o zanieczyszczeniu światłem: www.polaris.org.pl