Od kolei na Dolnym Śląsku po Koleje Dolnośląskie
Obserwowany w ostatnich latach renesans kolei w Polsce wyraźnie widoczny jest również na Dolnym Śląsku. Na intensywny wzrost przewozów pasażerskich w regionie w sposób szczególny wpłynęło powołanie w 2007 roku przewoźnika Koleje Dolnośląskie. Obchodzona w tym roku 10 rocznica działalności Kolei Dolnośląskich skłania do refleksji nad powstaniem i funkcjonowaniem spółki, której aktywność w naturalny sposób łączy się z ciekawymi dziejami kolei w regionie.
W granicach obecnej Polski początek tym dziejom dało uruchomienie 22 maja 1842 roku odcinka Wrocław – Oława. W prezentowanej książce ważne dla funkcjonowania kolei wydarzenia zostały ukazane wraz z przedstawieniem infrastruktury kolejowej regionu. O jej wyjątkowości decyduje fakt rozległej sieci łączącej zarówno ważne miasta, jak i wkraczającej w atrakcyjne krajobrazowo Sudety. Wybudowane z dużym rozmachem mosty, tunele i dworce kolejowe często stanowią dziś zabytki w skali europejskiej, dlatego wciąż budzą podziw i zainteresowanie pasażerów.
Spis treści
I. Pionierskie działania poprzedzające powstanie kolei na Dolnym Śląsku (do 1842)
Plany, projekty, komitety organizacyjne
II. Towarzystwa kolejowe: budowa pierwszych kolei przez kapitał prywatny (1842 - 1880)
Kolej Wrocław - Oława (Górny Śląsk) 1842
Kolej Wrocław - Legnica - Węgliniec - Berlin/Drezno 1844-1847
Kolej Wrocław - Świebodzice - Wałbrzych 1843/1853
Kolej Wrocław - Poznań 1856
Kolej podsudecka Legnica - Jaworzyna Śląska - Ząbkowice Śląskie 1844-1858
Śląska Kolej Górska (Schlesische Gebirgsbahn) Görlitz/Węgliniec - Jelenia Góra - Wałbrzych - Kłodzko 1867/1880
Kolej Sędzisław - Kamienna Góra - Lubawka 1869
Kolej Legnica - Rudna - Głogów - Zielona Góra 1871 i Wrocław - Ścinawa - Rudna 1874
Kolej Wrocław - Międzylesie 1875
Kontynuacja Śląskiej Kolei Górskiej na odcinku Wałbrzych - Kłodzko 1880
III. Upaństwowienie kolei na Dolnym Śląsku i budowa linii drugorzędnych (1880 - 1918)
Kolej Jelenia Góra - Kowary - Kamienna Góra - Marciszów 1882/1905/1914
Kolej Wrocław - Kobierzyce - Sobótka - Świdnica - Jedlina Zdrój 1884/1898/1904
Kolej doliny Kaczawy (Katzbachthalbahn) Legnica - Złotoryja - Marciszów 1884/1896
Kolej Wrocław - Trzebnica 1886
Kolej Kłodzko - Kudowa Słone 1890/1902/1906
Kolej Dzierżoniów - Bielawa Zachodnia 1891
Kolej Jelenia Góra - Szklarska Poręba Górna - (Kořenov) 1891/1902
Kolej Lubań - Leśna 1896
Kolej doliny Białej Lądeckiej (Bielethalbahn) Kłodzko - Lądek Zdrój - Stronie Śląskie 1897
Kolej doliny Kwisy (Queisthalbahn) Lwówek Śląski - Zebrzydowa - Żagań 1902-1905
Kolej doliny Bobru (Boberthalbahn) Jelenia Góra - Wleń - Lwówek Śląski 1906/1909
IV. Inicjatywa społeczności lokalnych - kolejki trzeciorzędne 1892-1945
Kolej Karkonoska (Riesengebirgsbahn) Mysłakowice - Karpacz 1895
Kolej doliny Zadrny (Ziederthalbahn) Kamienna Góra - Okrzeszyn 1899
Kolej Sowiogórska (Eulengebirgsbahn) Dzierżoniów - Srebrna Góra - Ścinawka Średnia 1900-1902
Kolej Kamieniec Ząbkowicki - Złoty Stok 1900
Ząbkowicka Kolej Powiatowa Srebrna Góra - Ząbkowice Śląskie - Ciepłowody - Kondratowice/Henryków 1908
Kolej Izerska (Isergebirgsbahn) Mirsk - Świeradów Zdrój 1909-1910
Kolej Jugowice - Walim 1914
V. Okres międzywojenny - modernizacja w okresie przemian (1918-1939)
Elektryfikacja Śląskiej Kolei Górskiej i jej odgałęzień
VI. Na przełomie dwóch epok
Räder müssen rollen für den Sieg!
Ostatnie miesiące wojny
Geneza DOKP we Wrocławiu
Pamiętny rok (Kazimierz Rębilas, 1946 rok)
Podnoszenie z gruzów
Przestawianie zwrotnic
VII. Lata wzrostu i modernizacji
Struktury
Skomplikowana historia
NSZZ „ Solidarność”
Okresy „górne i chmurne”
Spóźniony koniec epoki pary
VIII. Regres i jego przyczyny
Zapowiedź apokalipsy
Powolna agonia wąskotorówki
Znikające pociągi
Czas barbarzyńców i obrońców
Między starym i nowym
IX. Renesans - Koleje Dolnośląskie
Trzęsienie ziemi
Geneza i rozwój Kolei Dolnośląskich
Wywiad z Andrzejem Łosiem
Wywiad z Patrykiem Wildem
Trudne początki (Tomasz Kloc)
„Zmieniamy kolej na lepsze”
Jeździliśmy „po krzakach” (Tomasz Kloc)
Konkurencja (Tomasz Kloc)
Przełamywanie niemożliwego
Stan obecny
Opisy pojazdów – rys historyczny i eksploatacja
Podsumowanie
Aneks – Sieć kolejowa Dolnego Śląska w XIX i XX wieku
Bibliografia
Przemysław Dominas, Tomasz Przerwa: "Od kolei na Dolnym Śląsku po Koleje Dolnośląskie". Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2017. Okładka twarda, format 21 x 29 cm, stron 340, bogaty materiał ilustracyjny, czarno-białe i kolorowe zdjęcia
Zobacz także:
książka w Sudeckiej Księgarni Wysyłkowej
pozostałe książki wydawnictwa Księży Młyn