Stwórcze ręce we Wrocławiu

     We wrocławskim Muzeum Narodowym otwarta została wystawa czasowa zatytułowana „Stwórcze ręce. Sztuka metalu doby modernizmu we Wrocławiu”. Temat ekspozycji sugeruje zawężenie jej zasięgu do stolicy Śląska, ale zobaczymy na niej również dzieła, które na co dzień znajdują się poza Wrocławiem, także w miejscowościach sudeckich, np. w Prudniku, Kamieńcu Ząbkowickim, Wambierzycach, Janowicach Wielkich, czy Jeleniej Górze.

     Odwiedzający muzeum mogą zobaczyć blisko 200 dzieł artystów działających na Śląsku w 1 poł. XX wieku. Są to zarówno dzieła sztuki sakralnej, jak kielichy, monstrancje, chrzcielnice, cyboria, świeczniki, jak i zabytki świeckie: wyroby złotnicze, kraty, czy figury. Warto zauważyć, że ogromna ich większość jest na co dzień niedostępna, bowiem znajdują się w muzealnych magazynach, kościelnych i klasztornych skarbcach, są wreszcie własnością osób prywatnych.

     Jak mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu, stworzenie wystawy było wielkim wyzwaniem dla jej twórców. Dzieła modernistyczne nie cieszyły się do tej pory należnym im zainteresowaniem, są też w dużym rozproszeniu, często w rękach prywatnych osób, które nie wiedzą, że posiadają dzieła tak uznanych artystów, jak Erich Adolf, Albert Greiner, Tillmann Schmitz, Gebhard Utinger, czy Jaroslav Vonka.

     Szczególnie dużo miejsca na wystawie poświęcono temu ostatniemu, który choć z pochodzenia był Czechem, większość swego artystycznego życia spędził na Dolnym Śląsku, we Wrocławiu. Jaroslav Vonka zajmował się głównie metaloplastyką i kowalstwem artystycznym, a jego dzieła możemy zobaczyć na przykład w elementach wystroju wrocławskiego ratusza, czy na bramach elektrowni wodnej na Odrze.

     Jednym z robiących największe na zwiedzających wrażenie dzieł Vonki jest kuta krata, która zdobiła jedno z wejść do wrocławskiej Piwnicy Świdnickiej. Zaginiona po II wojnie światowej, „odnaleziona” została w magazynach Muzeum Narodowego w Warszawie, w którym wiedziano co prawda, że pochodzi z Wrocławia, ale nie doceniano jej wartości artystycznej i nie znano dokładnego pochodzenia. To jedno z najważniejszych dzieł Jaroslava Vonki, które miało być zwieńczeniem jego twórczości i ukoronowaniem rozwoju artysty.

     Wystawie towarzyszyć będą wykłady i zajęcia dla dorosłych i dzieci, a także bogato ilustrowany katalog zawierający opisy wszystkich prezentowanych zabytków oraz trzy eseje: dr hab. Piotra Oszczanowskiego na temat środowiska artystów-rzemieślników w przedwojennym Wrocławiu, Katarzyny Bożek „Erich Adolf, wrocławski mistrz złotniczy” i Jacka Witeckiego „Jarosłav Vonka i jego kuźnia wyobraźni”. Wystawa czynna będzie do 15 czerwca 2015 r.

Waldemar Brygier – NaszeSudety.pl 

 

---