Tam za górą jest granica...

     Idea upamiętnienia żołnierzy i funkcjonariuszy wszystkich formacji ochraniających granicę państwa w Karkonoszach i Górach Izerskich  zrodziła się z inicjatywy weteranów Wojsk Ochrony Pogranicza w Szklarskiej Porębie. Miejscowe Koło Związku Żołnierzy Wojska Polskiego i Zarząd Rejonowy w Jeleniej Górze przedstawiły ten zamysł władzom miejskim Szklarskiej Poręby niespełna rok temu. Wspólnie podjęliśmy tę inicjatywę, by godnie uczcić pamięć obrońców granic i nadać obchodom rocznicowym uroczysty charakter. Nasze działania spotkały się z wielkim entuzjazmem. Zaangażowanie i ofiarność ludzi związanych z mundurem, instytucji, młodzieży szkolnej i wielu środowisk, spowodowało, że skromne w pierwotnych zamierzeniach obchody przyjęły wymiar uroczystości ponadregionalnych.

     Pieśń „Tam za górą jest granica” której słowa w 1951 roku napisał Mirosław Łebkowski a muzykę skomponował Edward Olearczyk – pieśń kultowa, chętnie śpiewana przez lata w strażnicach, na placach apelowych, paradach, koncertach, na rajdach i biwakach – zabrzmiała 29 maja br.  w Muzeum Hauptmannów w Szklarskiej Porębie. Jej śpiew w wykonaniu Natalii  Lis wprowadził licznie zgromadzoną publiczność w świąteczną atmosferę. Wernisaż wystawy rozpoczął bogaty program dwudniowych obchodów uroczystości z okazji 70. rocznicy objęcia służby granicznej w Karkonoszach i Górach Izerskich przez Wojsko Polskie.

     Wystawa pamiątek i dokumentów - to odsłonięcie rąbka powojennej historii Szklarskiej Poręby. Często historii okrytej nimbem tajemnicy. Wszak historia WOP-u z różnych względów, w znacznej mierze pozostaje nie opisana i nieznana.  Wystawa, która przez miesiąc gościć będzie w Muzeum, pozwoli zwiedzającym poznać i zgłębić wiedzę o dziejach najnowszych miasta.

     Spoglądając dziś na powojenne dzieje Szklarskiej Poręby, nie sposób nie dostrzec w nich wpływu wszystkich formacji strażników granicznych, począwszy od 30 maja 1945 roku po dzień dzisiejszy. Rozwój miasta, bieg wydarzeń, codzienne życie mieszkańców, nierozerwalnie wiązały się ze stacjonowaniem tu batalionu WOP i jego funkcjonowaniem w miejskim organizmie, z wplataniem się w życie cywilne społeczności, angażowaniem się  WOP-u w realizację zadań miasta, pomoc władzom i mieszkańcom.

     Wernisaż wzbogacił pokaz slajdów fotografii „z epoki” oraz projekcja Kronik Filmowych dokumentujących czasy, wydarzenia, miejsce i ludzi.  Pokaz i projekcja dostarczyły głębokich wzruszeń uczestnikom wydarzenia, którzy rozpoznali się na fotografiach i filmie. Goście wystawy mieli okazję zetknąć się osobiście z gościem specjalnym wernisażu, Panem Krzysztofem Niemcem, redaktorem pisma WOP „Granica”, który przygotował prezentację fotografii i kronik. Autor pokazu podzielił się na żywo interesującym komentarzem.

     Wernisaż i całe dwudniowe obchody rocznicowe, były doskonałą okazją do „spotkania po latach” kompanów z wojska, przyjaciół i znajomych – bohaterów czasów, którym uroczystości były poświęcone.

     Program patriotyczno-wojskowy i religijny uroczystości jubileuszowych był realizowany nie tylko w ostatni weekend ale już wcześniej. Przeprowadzone zostały przez funkcjonariuszy Straży Granicznej lekcje patriotycznego wychowania we wszystkich typach szkół w Szklarskiej Porębie i Piechowicach. Rozegrane zostały zawody biathlonowe – Memoriał imienia pułkownika Mariana Krzyżosiaka. Młodzież ze szkoły średniej w Piechowicach zapaliła znicze pamięci na grobach zmarłych strażników granicznych. Rada Miejska w Szklarskiej Porębie już w ubiegłym roku placowi w centrum miasta nadała nazwę Skwer Obrońców Granic.

     30 maja odbyły się uroczystości na cmentarzu i w świątyni a po nich w asyście Kompanii Honorowej Straży Granicznej, pocztów sztandarowych i Orkiestry Reprezentacyjnej SG z Nowego Sącza uczestnicy przemaszerowali na plac w centrum miasta. Po podniesieniu flagi państwowej na maszt i odegraniu Hymnu nadano odznaczenia zasłużonym dla ochrony granic i Straży Granicznej. Odsłonięty został pomnik poświęcony Strażnikom Granicznym. W kapsule czasu w postumencie pomnika umieszczone zostały dokumenty i pamiątki o historii WOP. Kapsuła czasu wykonana została z pocisku działa artyleryjskiego z 1912 roku. W ten symboliczny sposób przekazana została  do historycznej pamięci, pamięć o czasach, miejscu i ludziach. Na zakończenie uroczystości odbyła się musztra paradna Orkiestry Reprezentacyjnej Straży Granicznej z Nowego Sącza.  

     Na zakończenie uroczystości gospodarz miasta Burmistrz Szklarskiej Poręby skierował do weteranów przesłanie:
Od dziś macie swoje szczególne miejsce w Szklarskiej Porębie, Skwer Obrońców Granic. Ten Skwer i obelisk to znaki Waszego i Waszych poprzedników miejsca w dziejach najnowszych Szklarskiej Poręby. Odwiedzajcie to miejsce, spotykajcie  się pod pomnikiem, dbajcie o ten zakątek.

     Aby ta uroczystość przebiegła w sposób godny, niezbędna była praca i ofiarność wielu ludzi. Należy podkreślić, że pomnik został w całości sfinansowany z dobrowolnych składek ofiarodawców. Nie sposób wymienić wszystkich darczyńców, sponsorów i ludzi twórczej pracy. Jako wyraz wdzięczności organizatorów dla nich, burmistrz przekazał  symboliczną wiązankę biało czerwonych kwiatów na ręce Pani Kapitan SG Joanny Zakrzyk. Jej optymizm, wiara i zapał udzielały się całemu zespołowi organizatorów i realizatorów tego przedsięwzięcia.

     Organizatorzy dziękują wszystkim ludziom dobrej woli za przyczynienie się do godnego uczczenia wszystkich formacji strażników granicznych ochraniających granicę w Karkonoszach i Górach Izerskich od 30 maja 1945 r. po dzień dzisiejszy.

[www.szklarskaporeba.pl]