turystyka kultura Dolny Śląsk
Kalendarz imprez
Polecamy
![gosciniecpodgrusza-200[1].jpg](files/200/gosciniecpodgrusza-200[1].jpg)
Nowe wydawnictwa
- 2018-04-13 22:11
Przedstawiamy Wlastimila Hofmana również jako człowieka poezji, w której, jak i w malarstwie, dawał wyraz swemu wewnętrznemu, duchowemu światu. Znaczącą część informacji o życiu artysty dostarczyła korespondencja jego i jego żony, udostępniona przez przyjaciół malarza i zbieraczy a także opowieści mieszkańców Szklarskiej Poręby. Materiał ilustracyjny w większości stanowią zdjęcia rodzinne Hofmanów oraz czarno-białe i barwne reprodukcje znanych i nieznanych obrazów malarza
- 2018-03-31 09:32
Miedzianka to takie miejsce, gdzie… czas płynie w drugą stronę. Od tego, co jest, do tego, co było, przez co jej dziejowy koniec okazuje się… jej początkiem. Tutejsza czasoprzestrzeń zakrzywia się, wywołując przejmujący dreszcz, który im dłużej tutaj jesteśmy, tym bardziej czegoś się od nad domaga. Ale czego? Spośród resztek murów słyszymy cichutkie: Memento…
- 2018-03-26 22:23
Oddajemy do rąk czytelników pierwszą publikację dotyczącą kulinarnych przepisów pogranicza śląsko-łużyckiego. Kuchnia i przepisy kulinarne stanowią jeden z najistotniejszych elementów kultury narodów, narodowości i religii, mają również znaczący wpływ na ogólne utożsamianie się z grupą i miejscem. Kuchnia naszego regionu bogato czerpie ze smaków grup narodowościowych, etnicznych i religijnych, które osiedliły się na tym terenie po II wojnie światowej
- 2018-03-11 17:36
Marcowy numer magazynu turystyki rowerowej "Rowertour", jak zwykle przynosi wiele ciekawych artykułów opisujących rowerowe podróże, nie tylko w Polsce, czy Europie, ale i na świecie. Nie znajdziemy w tym numerze tematów sudeckich, ale przecież nie samymi Sudetami człowiek żyje, zapraszamy więc m.in. w podróż z Gniezna do Budziszyna, na Podhale, do Małopolski, a także do Francji, RPA i na Nordkapp. Oprócz tego sporo porad technicznych...
- 2018-03-03 20:44
„Atlas Historyczny Miast Polskich” to projekt realizowany od 1993 roku pod patronatem Międzynarodowej Komisji Historii Miast, która już od 1965 roku zajmuje się opracowywaniem atlasów historycznych miast europejskich w celu „stworzenia bazy źródłowej do badań porównawczych nad urbanizacją Europy i przemianami przestrzennymi miast”. Każdy atlas składa się z części opisowej (w dwóch językach – miejscowym i angielskim), przedstawiającej przemiany urbanistyczne na przestrzeni wieków oraz ze zbioru map
Wizyt:
Dzisiaj: 1117Wszystkich: 2574778
Karlsfried - zamek cesarsko-królewskich celników
XX-wieczna próba rekonstrukcji zamku z 1909 roku - w widoku od południa
Z upływem lat cesarz rzymski i król czeski Karol IV coraz większą wagę przykładał do ekspansji państwa czeskiego na północ. O ile Ziemie Budziszyńska i Zgorzelecka (dopiero w XV w. zaczęto je zwać Górnymi Łużycami) były jeszcze nabytkiem terytorialnym jego ojca Jana (podobnie jak większość terytorium Śląska), o tyle Łużyce (późniejsze Dolne Łużyce) oraz Brandenburgia zostały do Korony Czeskiej inkorporowane już przez Karola. Wzrastało zatem znaczenie dróg łączących jądro Korony - Czechy z Pragą na czele - z krajami koronnymi położonymi na północ od Gór Łużyckich. Decydujące znaczenie miała tu tzw. Droga Żytawska. To dla jej strzeżenia, ale i dla pobierania cła w miejscu, gdzie trakt ten przekraczał na wysokości 475 m n.p.m. grzbiet Sudetów - tu Gór Łużyckich - powstał w 1357 r. z woli Karola IV zamek Karlsfried.
Tak jak wiele innych jego fundacji, otrzymał nazwę od imienia władcy, choć współcześnie określany był w źródłach częściej jako Neuhaus. Polecenie zbudowania zamku realizował burgrabia zamku Bezděz - Oldřich (Ulryk, Udalryk) Trist z Hed'čan. Znaczenie zamku było duże, skoro do 1412 r., czyli do osiedlenia się w pobliskiej Żytawie, rezydował tu królewski wójt krajowy dla Ziemi Budziszyńskiej i Zgorzeleckiej. W maju 1421 r. zamek nieskutecznie oblegali husyci. Zdobyć im się go udało dopiero przy drugim podejściu 24 stycznia 1424 r. Warownia została wówczas splądrowana i spalona. Jeszcze w tymże roku Karolowy syn, Zygmunt, kazał jednak jako król czeski (nosił też koronę węgierską i rzymską) zamek odbudować. Na czele silnej załogi stał tu starosta Conrad von Quossau. Kilkakrotnie w kolejnych latach husyckie eskapady szły z Czech ku Łużycom, ale Karlsfriedu już nie oblegały.
Romantyczna rekonstrukcja wyglądu zamku w widoku od północy z 1836 r.
W 1441 r. Żytawa, podobnie jak w tym czasie czynili Ślązacy na pograniczu z Czechami, wykupiła zamek, na którym od dwóch lat rezydował niespokojny rycerz Jan z Vartenberka, pobierający nielegalne, zdaniem mieszczan, cła - czyli de facto rabujący. By mieć spokój, zamek zburzono. Jeszcze jednak w 1525 r. wieś Lückendorf (dziś Luftkurort Lückendorf) pozyskiwała stąd materiał rozbiórkowy, a w 1690 r. do Żytawy wożono kamień na budowę kościoła. W 1721 r. mury warowni sięgały jeszcze wysokości 3 pięter. Po pożarze Żytawy w 1 757 r. znów zwrócono oczy ku Karlsfriedowi, pozyskując z ruin materiał na odbudowę miasta. Cesarska budowla funkcjonowała w swym „drugim życiu" trochę jak rzymskie Koloseum - jako „kamieniołom".
Pozostałe do dziś fragmenty murów silnie zarosły krzewami, co trochę dziwi, zważywszy na to, z jak atrakcyjnym turystycznie rejonem mamy do czynienia oraz z faktem, że zamek leży dziś na terytorium Niemiec, których mieszkańcy uchodzą za uporządkowanych. Z dawnych reliktów dość dobrze widoczne są dolne partie wieży, i to raczej z pewnego oddalenia. Generalnie rzecz ujmując, to lepiej jednak zwiedzać to miejsce późną jesienią lub zimą, gdy nie ma liści.
Bloki skalne południowej części dawnego zamku
Szosa łącząca Hartau lub Eichgraben z Luftku-rortem Lückendorf i biegnąca pod zamkiem pierwotnie jako droga trafiała na jego dolny dziedziniec - po jej drugiej, zachodniej stronie zachował się wał „domykający" obszerny obwód warowny. Przy szosie uchował się kamienny krzyż upamiętniający mieszczan żytawskich zabitych w czasie zdobywania zamku przez husytów w 1424 r.
Do zamku trafić łatwo, tak od strony w zasadzie przecinającej go szosy, jak i wędrując żółtym lub czerwonym szlakiem wśród piaskowcowych skałek rozsianych na stokach Straβbergu (538 m) i Mühlsteinbergu (482 m) - z obu stron lokalizację zamku, ściślej - jego głównej części - wskazują stosowne tabliczki. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że jest to dziś zabytek zapomniany, jakby wstydliwie ukrywany. Czy wynika to z faktu, że świadczy on o nieco innym niż obecny przebiegu granicy czesko-łużyckiej? Z drugiej strony - czy takie problemy dziś kogokolwiek emocjonują?
Tekst i zdjęcia Bogusław Czechowicz
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Sudety", nr 3(156)/listopad-grudzień/2014
Przedruk za zgodą redakcji
strona www czasopisma "Sudety"
- Dodaj link do:
Lubię te artykuły p. Czechowicza... Gdzie on wynajduje te zamki, a raczej to, co z nich pozostało??? Już kilka razy, mimo że jestem miłośnikiem sudeckich zamków, zaskoczył mnie nowymi, nieznanymi mi wcześniej warowniami. Brawo!
Jurek, jak nie stać cię z jakiegoś powodu na podążanie szlakiem artykułów w Sudetach, to wypowiadaj się za siebie, a nie za innych. Dla mnie wiele razy artykuły były inspiracją do zorganizowania wycieczki i opisy zawsze mnie zachęcają, a nie zniechęcają, jak ciebie. Popieram Marka, ja lubię te artykuły, zwłaszcza z mojego regionu!
Zobten - rozśmieszyłeś mnie. Czechowicz akurat nie opisuje zamków z twojego regionu (o ile właściwie się podpisałeś) tylko głównie z południowej strony Sudetów (Czechy, pogranicze czesko-niemieckie) :D Widać że tych artykułów w ogóle nie czytasz albo czytasz i nie wiesz co przeczytałeś, a pieniaczysz dla samego ujadania. Co do zamków to zgadzam się z Jurkiem że przedstawianie tego czytelnikom jako zamki to jest zwyczajne wprowadzanie czytelników w błąd. Ciekawe ilu takich ignorantów jak "zobten" po przeczytaniu artykułu napaliło się na zwiedzanie zamku a zobaczyło tylko kilka bloków skalnych i tablicę informującą, że KIEDYŚ stał tu zamek.
co fakt to fakt żadne to zamki a atrakcje jeszcze mniejsze. A miesięcznik "sudety" dzisiaj to kompletne nudziarstwo czyżby tematy im sie skończyły ?