450 tys. zł na ratowanie kaplicy w Pałacu Gorzanów

     Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego postanowiło zwiększyć dotację dla Fundacji Pałac Gorzanów. Dzięki dodatkowym 450 tys. zł możliwe będą prace ratunkowe w pałacowej kaplicy. W jej wnętrzu można podziwiać cenne sztukaterie z połowy XVII w.

     Przed kilkoma dniami kaplicę i inne komnaty Pałacu Gorzanów miała okazję podziwiać prof. Małgorzata Omilanowska, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przyjęła zaproszenie Fundacji Pałac Gorzanów, by na własne oczy przekonać się, jak przebiega remont położonej pod Kłodzkiem renesansowej rezydencji Herbersteinów.

     Resort kultury niedawno zdecydował o przyznaniu fundacji dodatkowych 450 tys. zł (wcześniej pałac pozyskał od ministerstwa 300 tys. zł). Dzięki nim możliwe będzie uratowanie przed zniszczeniem pałacowej kaplicy pod wezwaniem św. Jerzego. Kaplica znajduje się w łączniku pomiędzy głównym i północnym skrzydłem zabytku. Ucierpiała w latach 60. ubiegłego wieku, gdy runęło jej sklepienie z piękną dekoracją sztukatorską i malarską z XVII w. oraz ściana, do której dostawiony był ołtarz. Kilka lat temu na kaplicę zawalił się też źle wyremontowany taras północny. W takim stanie zastali ją nowi właściciele, którzy pod koniec 2012 r. kupili zabytek i stworzyli Fundację Pałac Gorzanów.

     - Zniszczone dekoracje sztukatorskie sklepienia z resztkami malarstwa ratujemy w tym roku dzięki dofinansowaniu od Dolnośląskiej Wojewódzkiej Konserwator Zabytków we Wrocławiu – opowiada Alicja Siatka, prezes Fundacji Pałac Gorzanów. - Pewnie na razie poprzestalibyśmy na tym ze względu na brak większej ilości funduszy, a przede wszystkim w związku z koniecznością ratowania Sali Antenatów w głównym skrzydle pałacu. Niestety pogorszył się stan skrzydła północnego, skarpy, na której stoi, a także części skrzydła wschodniego i łącznika pomiędzy nim a północnym. Wszystko to sprawiło, że kaplica mogła ulec poważnemu uszkodzeniu, a jej cenne wnętrze zostałoby bezpowrotnie zniszczone. Nie mogliśmy do tego dopuścić.

     Dlatego fundacja poprosiła ministerstwo o dodatkowe fundusze. Dzięki dotacji możliwe będą prace ratunkowe i konserwatorskie związane z ocaleniem dekoracji sztukatorskiej na ścianach kaplicy oraz prace zabezpieczająco-budowlane we fragmencie zabudowań pałacowych, w które kaplica została wbudowana. Fundacja zamierza także wzmocnić osuwającą się skarpę, fragmenty pałacowych murów i przypór, a także odbudować część ścian kaplicy pałacowej, wymienić i wzmocnić elementy konstrukcji więźby dachowej skrzydła przyległego i zająć się kilkoma innymi koniecznymi działaniami. 

     - Kaplicowe dekoracje to znakomite dzieło sztukatorskie – podkreśla dr hab. Piotr Oszczanowski, historyk sztuki i dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. – Są bezcenne i dlatego trzeba je ratować. Choć łatwo nie będzie, bo czas i brak opieki nad pałacem zrobiły swoje…

     Dekoracje powstały po 1653 r. Ich autorstwo przypisuje się warsztatowi Carla Lurago, znanego także z dekoracji sztukatorskich w kościele parafialnym w Gorzanowie i kaplicy pałacowej w czeskim Náchodzie.

     - Są nie tylko piękne, ale przede wszystkim wyjątkowe ze względu na pokrewieństwo z dziełami włoskich sztukatorów, pracujących około połowy XVII wieku w Europie Północnej – opowiada Alicja Siatka. - Ściany boczne kaplicy zostały podzielone na dwie strefy dekoracji. W dolnej umieszczono manierystyczne przedstawienia uskrzydlonych kariatyd w postaci strzyg o błoniastych skrzydłach, które być może są personifikacjami szatana. Podtrzymują gzyms, nad którym z kolei zobaczymy uskrzydlone putta, czyli aniołki, które tutaj trzymają w rękach girlandy owoców.

     Prace w kaplicy zaczęły się na początku lipca. Potrwają do 21 grudnia. Konserwatorskie - nadzoruje konserwator dzieł sztuki Piotr Wanat, a wykonawcą etapu zabezpieczająco-budowlanego jest wrocławska firma, która działała już wcześniej na terenie Pałacu Gorzanów.

     Remont w XVI-wiecznej rezydencji w Gorzanowie trwa od niemal trzech lat. W przyszłości fundacja chce tam stworzyć  muzeum, ośrodek teatralny oraz centrum warsztatów artystycznych i edukacyjnych. Pałac ma służyć lokalnej społeczności i przyciągać turystów, a także przypominać o historii właścicieli pałacu – rodu von Herberstein – i dziejach całego Hrabstwa Kłodzkiego. Więcej informacji na temat pałacu na jego stronie internetowej – www.palacgorzanow.pl.